Man-made Destination ปฏิวัติภูมิทัศน์อุตสาหกรรมไมซ์ไทย เปลี่ยนผ่านจากการเดินทาง และการจัดงานในรูปแบบดั้งเดิม สู่จุดหมายปลายทางสถานที่ที่ได้รับการออกแบบและสร้างสรรค์อย่างพิถีพิถัน แนวคิดนี้ได้กลายเป็นยุทธศาสตร์หลักในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย ด้วยการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยว สถานที่การจัดประชุมที่มีเอกลักษณ์ สามารถดึงดูดนักเดินทางจากทั่วทุกมุมโลกให้มาสัมผัสประสบการณ์ที่โดดเด่น ซึ่งสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้กับประเทศ

Man-made Destination ตอบสนองความต้องการที่หลากหลาย

    คำว่า "Man-made Destination" หรือ "สถานที่ที่มนุษย์สร้างขึ้น" เป็นสถานที่ หรือสิ่งก่อสร้างที่ไม่ได้เกิดจากธรรมชาติ แต่เป็นผลมาจากการออกแบบก่อสร้างโดยมนุษย์ สามารถเป็นทั้งอาคารสำคัญ แหล่งช้อปปิ้ง สถานที่บันเทิง การประชุม งานอีเวนต์ หรือกิจกรรมต่าง ๆ ที่ถูกออกแบบขึ้น เพื่อให้บริการหรือดึงดูดนักเดินทางในหลากหลายรูปแบบ ทั้งในแง่ของการพักผ่อน การช้อปปิ้ง ความบันเทิง หรือการเรียนรู้ 

    โดยคุณกฤตตฤณ เหล่าฤทธิ์ นักวิเคราะห์จากทีม Business Risk และ Macro Research ศูนย์วิจัย Krungthai COMPASS ได้เผยข้อมูลที่น่าสนใจว่า “"การสำรวจของกระทรวงการท่องเที่ยวในช่วงหลังโควิดเผยแสดงให้เห็นแนวโน้มการท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวไทย และต่างชาติมีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะในประเภทสถานที่ท่องเที่ยวที่มนุษย์สร้างขึ้น (Man-made attractions) ในปี 2564 นักท่องเที่ยวต่างชาติที่สนใจประเภทนี้มีถึง 56% ส่วนไทยอยู่ที่ 28% แต่ในปี 2566 ตัวเลขของนักท่องเที่ยวต่างชาติที่สนใจเพิ่มขึ้นเป็น 64% ขณะที่นักท่องเที่ยวไทยก็เพิ่มความสนใจเป็น 50%" นอกจากนี้ การผลักดันตลาดการท่องเที่ยวแบบ Man-made คาดว่าจะทำให้นักท่องเที่ยวต่างชาติเพิ่มขึ้นจาก 1.3 ล้านคนในปี 2565 เป็น 3.1 ล้านคนในปี 2568 ดังนั้น การเดินทางไปยังสถานที่ที่มนุษย์สร้างขึ้นจึงตอบโจทย์ความต้องการของนักเดินทาง เนื่องจากสถานที่ดังกล่าวมักมีการพัฒนาและจัดเตรียมสิ่งอำนวยความสะดวกอย่างครบครัน

    อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาของ McKinsey พบว่าพฤติกรรมการท่องเที่ยวหลังยุคโควิดของแต่ละเจเนอเรชันมีความต่างกันอย่างชัดเจน โดยเฉพาะกลุ่ม Gen Z และ Gen Y ที่มีแนวโน้มต้องการเดินทางมากถึง 70% ต่อปี และมักวางแผนเดินทางท่องเที่ยวต่างประเทศอย่างน้อยสองครั้งต่อปี โดยแบ่งออกเป็นช่วงฤดูร้อนและฤดูหนาว  ซึ่งแนวโน้มดังกล่าว สามารถคาดการณ์ได้ว่า “แหล่งท่องเที่ยวที่มนุษย์สร้างขึ้น” หรือ Man-made Tourism Destinations จะมีบทบาทสำคัญในการตอบสนองความต้องการของนักท่องเที่ยวกลุ่มนี้ได้ดีกว่าแหล่งท่องเที่ยวตามธรรมชาติ ที่มักได้รับผลกระทบจากข้อจำกัดด้านฤดูกาล สอดคล้องกับพฤติกรรมของ Gen Z และ Gen Y ที่มองหาประสบการณ์ที่แปลกใหม่และการเดินทางที่สม่ำเสมอมากขึ้นกว่าเดิม

ประเทศไทย Man-made โอกาสที่มาพร้อมกับความท้าทาย

    การส่งเสริมจุดหมายปลายทางที่มนุษย์สร้างขึ้น (Man-made Destination) ในประเทศไทยมีความสำคัญอย่างยิ่งในการดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทั่วโลก โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่อุตสาหกรรมภาคบริการ และอุตสาหกรรมไมซ์เริ่มฟื้นตัว จากการศึกษาของศูนย์วิจัย Krungthai COMPASS ได้แบ่ง "Man-made" ของประเทศไทยออกเป็น 4 ประเภทหลัก ได้แก่ แหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม (Culture Related), แหล่งท่องเที่ยวเพื่อความบันเทิง (Entertainment Related), สวนสนุกและการแข่งขันกีฬา (Sports and Entertainment), กิจกรรมเชิงธุรกิจ (Business Related) ซึ่งสะท้อนถึงความหลากหลายและความสามารถของประเทศไทยในการเป็นจุดหมายปลายทางที่หลากหลายทั้งในด้านการท่องเที่ยวและธุรกิจ

    ตลาดท่องเที่ยวประเภท Man-made หรือท่องเที่ยวที่เกิดจากการสร้างสรรค์ของมนุษย์ มีแนวโน้มที่จะเติบโตอย่างต่อเนื่องในอนาคต โดยคุณกฤตตฤณระบุว่า ตลาดนี้จะสามารถสร้างรายได้สูงถึง 1.8 แสนล้านบาทภายในปี 2568 ซึ่งคิดเป็นประมาณ 0.9% ของ GDP ประเทศไทย สะท้อนถึงศักยภาพของตลาดที่ยังคงมีการขยายตัวอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะเมื่อมีการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานและการพัฒนาสถานที่ท่องเที่ยวใหม่ ๆ ที่สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวได้มากขึ้น นอกจากนี้ การเติบโตของนักท่องเที่ยวต่างชาติที่สนใจการท่องเที่ยวในรูปแบบนี้คาดว่าจะเพิ่มขึ้นจาก 1.3 ล้านคนในปี 2565 เป็น 3.1 ล้านคนในปี 2568 ถือเป็นสัญญาณที่ดีต่อภาคการท่องเที่ยวของประเทศไทย ในส่วนของกลุ่มนักเดินทางไมซ์ยังได้มีการคาดการณ์ว่าจะมีจำนวนถึง 1.4 ล้านคน และกลุ่มกิจกรรมหรือเทศกาลที่ได้รับความนิยมอาจมีนักท่องเที่ยวถึง 4.8 แสนคน โดยการจัดกิจกรรมไมซ์ และเทศกาลต่าง ๆ นอกจากจะช่วยกระตุ้นการใช้จ่ายในภาคการท่องเที่ยวแล้ว ยังส่งผลดีต่อเศรษฐกิจชุมชนอีกด้วย

    ความสำเร็จของ Man-made Destination ไม่ว่าจะเป็น Gardens by the Bay ในประเทศสิงคโปร์, The Palm Jumeirah ในประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ หรือ Disneyland ฮ่องกง ในประเทศจีน ล้วนแต่เป็นตัวอย่างของสถานที่ที่ถูกสร้างขึ้นโดยมนุษย์ เพื่อมอบประสบการณ์ที่แตกต่างให้กับนักเดินทางจากทั่วทุกมุมโลก สำหรับประเทศไทยแนวคิดนี้ได้รับความสนใจมากขึ้น จากการลงทุนผ่านโครงการขนาดใหญ่ที่เป็นหมุดหมายสำคัญ เช่น Icon Siam, ONE BANGKOK ซึ่งกลายเป็นแหล่งแลนมาร์คใหม่ของประเทศไทย รวมทั้งรัฐบาลไทยได้ออกมาขับเคลื่อนการสร้าง Entertainment Complex ให้เกิดขึ้นในอนาคต

    อย่างไรก็ตาม แม้ว่าสถานที่เหล่านี้จะเป็นจุดหมายปลายทางที่สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวได้ แต่คุณกฤตตฤณ มองถึงการขับเคลื่อนประเทศไทยอย่างยั่งยืนจำเป็นต้องอาศัยมากกว่าการพัฒนาโครงการเชิงกายภาพ หนึ่งในกลยุทธ์สำคัญคือ การส่งเสริมอุตสาหกรรมไมซ์ ผ่านการจัดกิจกรรมที่หลากหลาย โดยเฉพาะการดึง Sport Events และ Mega Events ระดับนานาชาติเข้ามาจัดในประเทศไทยมากขึ้น เนื่องจากยังเป็นตลาดที่มีโอกาสเติบโตสูงและมีขนาดใหญ่ในระดับโลก 

    ทั้งนี้ คุณกฤตตฤณ ได้มองถึงความท้าทายหลายประการที่ประเทศไทยต้องเผชิญในการพัฒนาจุดหมายปลายทางที่มนุษย์สร้างขึ้น โดยหนึ่งในนั้นคือ การขาดแคลนระบบขนส่งสาธารณะที่ครอบคลุม โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ไม่ใช่เมืองใหญ่ การเดินทางไปยังแหล่งท่องเที่ยวบางแห่งอาจเกิดความล่าช้าหรือสะดุด ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อประสบการณ์ของนักท่องเที่ยว การพัฒนาระบบการขนส่งที่เหมาะสมและการเชื่อมโยงระหว่างแหล่งท่องเที่ยวต่าง ๆ อย่างมีประสิทธิภาพจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ และอีกประเด็นหนึ่งที่ต้องคำนึงถึงคือ การสร้างความร่วมมือระหว่างผู้ประกอบการต่างอุตสาหกรรมกับองค์กรต่าง ๆ ที่สามารถช่วยส่งเสริม และประชาสัมพันธ์กิจกรรม จะช่วยเพิ่มความน่าสนใจและดึงดูดนักท่องเที่ยวได้มากขึ้น ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการผลักดันให้ประเทศไทยเป็นจุดหมายปลายทางที่มีความยั่งยืนทั้งในแง่ของการท่องเที่ยวและการทำธุรกิจ

MICE & Man-made Destination กลไกสร้างประสบการณ์ใหม่ กระตุ้นเศรษฐกิจไทย

    ตลาด Man-made Destination มีศักยภาพในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทยในหลายมิติ โดยเฉพาะการสร้างการลงทุน กระตุ้นการท่องเที่ยว และสร้างงานให้กับประชาชน รวมถึงส่งเสริมธุรกิจ SMEs และช่วยยกระดับภาพลักษณ์ของประเทศไทยในระดับโลก ในยุคที่การสร้างประสบการณ์ใหม่ ๆ กลายเป็นปัจจัยสำคัญในการดึงดูดนักท่องเที่ยวทั่วโลก คุณกฤตตฤณได้มองถึง “อนาคตของโครงการ Mixed-use Development ที่จะเพิ่มขึ้นในประเทศไทย ซึ่งเป็นการรวมพื้นที่ศูนย์การค้า การจัดงาน โรงแรม พื้นที่สำนักงาน และแหล่งบันเทิงในที่เดียวกัน เพื่อตอบสนองไลฟ์สไตล์ของนักเดินทางรุ่นใหม่และสร้างความสะดวกสบายในการใช้บริการ ทั้งนี้ยังเป็นแรงจูงใจให้นักลงทุนต่างชาติสนใจเข้ามาลงทุนในประเทศมากขึ้น" ขณะเดียวกัน Man-made Destination ยังมีบทบาทสำคัญในการเสริมสร้าง Ecosystem ของอุตสาหกรรมไมซ์ไทย ซึ่งเป็นกลไกสำคัญในการพัฒนาเมืองและเศรษฐกิจท้องถิ่น ช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยว การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน และการสร้างโอกาสทางธุรกิจ อีกทั้งยังมีส่วนในการสร้างประสบการณ์ที่น่าจดจำ สนับสนุนนวัตกรรม ส่งเสริมความยั่งยืน และกระตุ้นความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน